Większość z nas ma świadomość niekorzystnego wpływu palenia tytoniu na układ oddechowy, a przede wszystkim na płuca. Jednak czy zdajemy sobie sprawę z faktu, iż tytoń działa również szkodliwie na ośrodkowy układ nerwowy człowieka, w tym na jego mózg? Na czym polega to działanie? Czy palenie ma związek z udarem mózgu? Dowiedzmy się więcej na ten temat.
Nikotyna i jej działanie na ośrodkowy układ nerwowy człowieka
Należy mieć świadomość, uzależnienie od papierosów, a dokładniej od zawartej w nich nikotyny kształtuje się tak naprawdę w naszym mózgu. To właśnie w mózgu znajdują się receptory, na które działa nikotyna. Oddziaływanie to powoduje uwalnianie specjalnych neuroprzekaźników (przede wszystkim dopaminy, glutaminy oraz kwasu gamma-aminomasłowego – w skrócie kwasu GABA), co z kolei prowadzi do pobudzenia układu nagrody i utrwalenia nałogu. W pewnym momencie wykształca się mechanizm, który wymaga od palacza wypalenia papierosa w celu dostarczenia do organizmu nikotyny, a tym samym poprawy nastroju i samopoczucia — dochodzi bowiem do ponownego pobudzania układu nagrody. Jest to swego rodzaju błędne koło, które istotnie utrudnia wielu osobom skuteczne rzucenia palenia.
Palenie tytoniu, a ryzyko udaru mózgu
Udar mózgu to niestety jedna z głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności wśród dorosłej populacji naszego kraju. Jak donosi artykuł Jarosława Kustry i jego współpracowników (Palenie tytoniu jako czynnik ryzyka udaru mózgu), ryzyko udaru mózgu rośnie wraz z liczbą wypalanych przez pacjenta papierosów. Autorzy tego artykułu przytaczają również badania naukowe, które dowodzą, że ryzyko to może także zwiększać tak zwane bierne palenie tytoniu, na które narażone są w wielu sytuacjach nawet najmłodsi. Informacje zawarte w tym artykule naukowym dają nam jednak również pewną nadzieję — jeżeli pacjent przestanie palić, to już w ciągu dwóch lat ryzyko udaru zmniejsza się istotnie, a po pięciu latach jest równe ryzyku wśród populacji niepalącej. Jest to doskonały argument motywujący do walki z nałogiem i skutecznego rzucenia palenia.
Palenie papierosów to nie tylko zwiększone ryzyko zachorowania na raka płuca czy choroby niedokrwiennej serca. To również zwiększone ryzyko udaru mózgu oraz codzienne pogłębianie swojego nałogu. Chcąc dbać o swój mózg, powinniśmy zdecydować się na jak najszybsze rzucenie palenia. Korzyści z rzucenia palenia są jednak znaczne większe — to również poprawa stanu układu sercowo-naczyniowego i oddechowego, a także zmniejszenie ryzyka rozwoju depresji.
Bibliografia
- Neal L. Benowitz, Uzależnienie od nikotyny, Kardiologia po Dyplomie 2010; 9 (11): 12-22,
- Jarosław Kustra, Palenie tytoniu jako czynnik ryzyka udaru mózgu, Med Og Nauk Zdr. 2014;20(1):17–20.
Dodaj komentarz