Staw kolanowy jest największym stawem w ludzkim ciele, którego dobry stan ma znaczenie przy wykonywaniu podstawowych codziennych czynności. Cechuje się dość skomplikowaną budową, przez którą szczególnie narażony jest na uszkodzenia. Kontuzja może przytrafić się każdemu, zarówno osobom młodym, w tym nawet dzieciom, jak i starszym, podczas uprawiania sportu czy zwykłych aktywności. Gdy dojdzie do uszkodzenia struktur stawu kolanowego i pojawią się dolegliwości bólowe, warto zastosować leczenie zachowawcze, a jeśli to konieczne, zgłosić się do lekarza. Dowiedz się, jakie są najczęstsze urazy stawu kolanowego i jak wygląda leczenie uszkodzeń występujących w obrębie kolana.
Uszkodzenie chrząstki, więzadła czy łąkotki – jakie są najczęstsze urazy kolan?
Do uszkodzeń występujących w obrębie stawu kolanowego, jakie mogą wystąpić po niefortunnym upadku, uderzeniu lub stłuczeniu, zalicza się m.in.[1,2]:
- uszkodzenie więzadeł stawu kolanowego – uszkodzone może zostać m.in. więzadło krzyżowe przednie (ACL) czy więzadło poboczne piszczelowe (MCL), oprócz tego może dojść też do przeciążenia więzadła rzepki (kolano skoczka). Uszkodzenia obserwuje się w miejscu przyczepu do kości lub w części ścięgnistej. Przy urazach więzadeł często występuje ostra lub przewlekła niestabilność stawu kolanowego, a niektóre z nich mogą nawet doprowadzić do trwałego inwalidztwa;
- zwichnięcie rzepki – w większości przypadków rzepka przemieszcza się do zewnętrznej strony kolana, rzadko w kierunku wewnętrznym lub przyśrodkowym. Do urazów rzepki najczęściej dochodzi podczas aktywności fizycznej;
- zwichnięcie kolana – to utrata prawidłowej łączności powierzchni stawowych kości połączonych torebką stawową. Dochodzi do przerwania więzadeł, zwykle uszkodzone zostają również sąsiednie struktury kolana;
- skręcenie kolana – polega na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie, czemu towarzyszy uszkodzenie jednostki mięśniowo-ścięgnistej;
- uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej – dotyczy zwykle trzonu (środkowej części), rzadziej rogu tylnego (korzenia) łąkotki.
Ból stawu kolanowego i towarzyszące mu objawy
Nawet najmniejsze urazy kolana mogą doprowadzić do wystąpienia wielu przykrych dolegliwości. Objawy kontuzji kolan są różne i występują w różnych konfiguracjach, jednak tutaj wymieniliśmy te najważniejsze. Najczęstsze objawy występujące po urazach kolan, to [1,2]:
- silny ból w kolanie,
- opuchlizna i obrzęk stawu,
- krwiak w stawie,
- powiększenie obrysu stawu,
- problemy ze zginaniem lub prostowaniem kolana,
- utrata stabilności stawu,
- wrażenie „uciekania” nogi,
- trudności z chodzeniem.
Jak wygląda postępowanie domowe przy urazach stawu kolanowego?
W razie wystąpienia łagodnego lub umiarkowanego urazu kolana pomocne powinny okazać się takie metody jak [2,3]:
- odciążanie i oszczędzanie chorej kończyny przez 24–48 godzin po urazie,
- założenie opaski elastycznej, stabilizatora lub szyny na nogę,
- ochładzanie uszkodzonego miejsca,
- w przypadku obrzęku zastosowanie umiarkowanego ucisku,
- unoszenie nogi ponad poziom klatki piersiowej,
- stosowanie leków przeciwbólowych, maści i żeli.
Leczenie uszkodzeń stawu kolanowego
Gdy pojawiają się bóle kolan przy zginaniu po urazie, powinno to być dla nas sygnałem alarmowym i skłonić do jak najszybszej konsultacji z ortopedą. Lekarz po szczegółowej diagnostyce wskaże przyczynę bólu kolana i zaplanuje leczenie. Postępowanie zależy od rodzaju urazu. Może się okazać, że leczenie zachowawcze będzie w zupełności wystarczające, niestety niekiedy konieczne są dodatkowe zabiegi.
W przypadku zwichnięcia leczenie polega na nastawieniu stawu, z kolei przy urazach więzadeł najczęściej stosuje się leczenie operacyjne. Wsparciem dla doustnej farmakoterapii przy silnym bólu kolana mogą okazać się wstrzyknięcia z glikokortykosteroidów. Pacjentom po urazach zalecana jest też rehabilitacja stawu kolanowego [1,2,3].
Bibliografia:
- Libura M., Urazy stawu kolanowego, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2015 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/130008,urazy-stawu-kolanowego (dostęp: 2022.08.25.).
- Łęgosz P., Sarzyńska S., Małdyk P., Podstawowe zasady postępowania w leczeniu zachowawczym urazów związanych z rekreacyjnym uprawianiem sportu, Z praktyki ortopedy, 3 września 2019, NR 15 (Sierpień 2019).
- Jones B., Covey C., Sineath M., Postępowanie zachowawcze u dorosłych pacjentów z bólem kolana, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/147694,postepowanie-zachowawcze-u-doroslych-pacjentow-z-bolem-kolana (dostęp: 2022.08.25.).
Dodaj komentarz