Zdrowie i gastronomia

Jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12?

Witamina B12 na stole
Jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12?

Witamina B12 – zwana także kobalaminą – występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego: mięsie, jajach oraz mleku i jego przetworach. Jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu – bierze udział w produkcji czerwonych krwinek, poprawia pracę układu nerwowego i pomaga regulować poziom cholesterolu we krwi. Niedobór witaminy B12 jest groźny dla zdrowia – jeśli zostanie stwierdzony, trzeba go szybko uzupełnić!

Z tekstu dowiesz się:

  • jaka jest rola witaminy B12 w organizmie,
  • jakie są objawy niedoboru witaminy B12,
  • jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12.

Witamina B12 została po raz pierwszy wyizolowana z wątroby w 1948 r. w toku badań nad niedokrwistością. Okazało się, że ten krystaliczny związek o czerwonym zabarwieniu podawany w ilości kilku mikrogramów może chronić przed występowaniem anemii. Podobnie jak inne witaminy, również witamina B12 jest niezbędna człowiekowi do prawidłowego funkcjonowania i musi być dostarczana w odpowiednich ilościach wraz z pożywieniem. Można ją znaleźć przede wszystkim w mięsie, rybach, owocach morza, mleku i jego przetworach oraz jajach. U dorosłego człowieka dobowe zapotrzebowanie na witaminę B12 wynosi około 2 µg, ale te dawki nieco się różnią w poszczególnych krajach.

Witamina B12 – rola w organizmie

Witamina B12 pełni w organizmie człowieka wiele ważnych funkcji:

  • bierze udział w powstawaniu komórek krwi w układzie krwiotwórczym,
  • jest niezbędna w procesie tworzenia się czerwonych krwinek w szpiku kostnym,
  • bierze udział w syntezie DNA i RNA,
  • uczestniczy w przemianach metabolicznych tłuszczów i węglowodanów,
  • jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego,
  • wspomaga utrzymywanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi.

Objawy niedoboru witaminy B12

Przy standardowym spożywaniu dobowym produktów pochodzenia zwierzęcego nie powinno być problemu z dostarczaniem organizmowi potrzebnych ilości witaminy B12. Niedobory mogą się natomiast pojawiać u wegan i wegetarian oraz u osób z zaburzeniami wchłaniania jelitowego, ponieważ przyswajanie witaminy B12 odbywa się w końcowym odcinku jelita cienkiego.

Niedobór witaminy B12 może się objawiać:

  • przewlekłym zmęczeniem,
  • nadmierną nerwowością,
  • problemami z koncentracją i pamięcią,
  • pogorszonym samopoczuciem.

Wiadomo, że niedobór witamin B12 jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju niedokrwistości (anemii), występowania różnego rodzaju chorób układu nerwowego (zapalenie wielonerwowe, ataksja, letarg), schorzeń neurologicznych przebiegających z porażeniem kończyn, a także może zwiększać ryzyko występowania chorób serca, miażdżycy tętnic, a nawet stwardnienia rozsianego.

Oczywiście do stwierdzenia niedoboru witaminy B12 w organizmie jest konieczna odpowiednia diagnostyka, w tym przypadku – morfologia. Na podstawie wielkości czerwonej krwinki, czyli MCV, można już stwierdzić niedokrwistość megaloblastyczną, czyli z niedoboru wit. B12.

Jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12?

Uzupełnianie niedoborów witaminy B12 w organizmie może przebiegać w różny sposób, zależny m.in. od ich przyczyn powstania braku, a także wieku pacjenta. Jeśli niedobór jest np. efektem stosowania niezbilansowanej diety wegetariańskiej lub wegańskiej, konieczna jest suplementacja witaminy B12 przy pomocy odpowiednich preparatów dostępnych w aptekach. Uwaga! Dawka witaminy B12 w suplemencie musi być odpowiednio wysoka, m.in. ze względu na skomplikowany proces jej wchłaniania w organizmie. Dlatego lepiej jeśli konkretny produkt zaleci lekarz, który zaordynuje również dopasowane do potrzeb pacjenta dawkowanie.

Jeżeli natomiast niedobór witaminy B12 jest efektem zaburzeń wchłaniania, co zdarza się np. u osób starszych, trzeba podawać tę substancję również domięśniowo. Początkowo terapia jest bardziej intensywna – przez siedem dni iniekcje wykonuje się codziennie, później kolejno dwa razy w tygodniu, raz na tydzień, raz w miesiącu i raz na trzy miesiące – w zależności od przyczyn niedoboru i skuteczności leczenia. Taka terapia często musi być prowadzona przez całe życie.

Jak widać, niedobór witaminy B12 może być groźny dla zdrowia i wymaga podjęcia odpowiednich działań. Na szczęście współczesna diagnostyka pozwala szybko go wykryć, a medycyna zna sposoby na jego skuteczne uzupełnienie. Z podjęciem leczenia nie warto więc zwlekać!

Jak szybko uzupełnić niedobór witaminy B12?

Niedobory witamin to poważny problem społeczny, skutkujący nieraz groźnymi chorobami.  Prawidłowa dieta powinna zawierać wszystkie witaminy i mikroelementy niezbędne dla organizmu. Uzupełnianie niedoboru witamin zajmuje sporo czasu, wymaga dodatkowych wydatków i działania pod kontrolą lekarza. Witaminy są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Każda z nich ma swoją funkcję.

Kto jest narażony na niedobór witaminy B12?

Witamina B12 jest obecna w produktach pochodzenia zwierzęcego, więc na jej niedobory narażeni są wegetarianie i weganie. Jest to jeden  z minusów diety bezmięsnej, który trzeba brać pod uwagę, decydując się na taki sposób odżywiania.

Skutki niedoboru witaminy B12

 Nie można się bez niej obejść – odgrywa ważną rolę w tworzeniu DNA i czerwonych krwinek w szpiku kostnym. Wpływa na dobrą kondycję układu oddechowego. Niedobór witaminy B12 powoduje intensywne zmęczenie , problemy ze wzrokiem i pamięcią,  przedwczesne siwienie, owrzodzenia w kącikach ust, zawroty głowy oraz drętwienie i mrowienie kończyn. Wielu naukowców wskazuje także na bezpośredni związek między witaminą b12 a zapadalnością na chorobę alzhaimera –  wzrost poziomu homocysteiny, czyli niedobór witaminy B12 w organizmie, skutkuje większym ryzykiem zachorowania na chorobę Alzheimera. Ryzyko określane jest na poziomie 16%. Do stwierdzenia niedoboru witaminy B12 w organizmie jest konieczna odpowiednia morfologia. Na podstawie wielkości czerwonej krwinki, czyli MCV stwierdza się niedokrwistość megaloblastyczną, czyli z niedoboru wit. B12.

Produkty bogate w witaminę B12

Najwięcej kobalaminy ((witaminy B12) zawierają: mięso wołowe, drób, skorupiaki, ryby (śledź, pstrąg, makrela, łosoś, flądra,mintaj, dorsz, morszczuk), podroby, jajka, sery, mleko. Produkty roślinne i soki mogą być co najwyższej wzbogacane witaminą B12.

Uzupełnianie niedoboru witaminy B12

Niedobór witaminy B12 trzeba uzupełnić. W przypadku wegetarian i wegan konieczna jest suplementacja witaminy B12 przy pomocy preparatów dostępnych w aptece. Dawka witaminy w preparacie musi być odpowiednio wysoka.  W sprawie wyboru preparatu, warto udać się do lekarza, który dobierze właściwą dawkę witaminy B12 i poradzić jaki preparat kupić. Jeżeli niedobór witaminy B12 jest spowodowany zaburzeniami wchłaniania, to trzeba podać substancję także domięśniowo. Zastrzyki powinny być stosowane przez 7 dni, później dwa razy w tygodniu. W następnym etapie leczenia częstotliwość zastrzyków jest coraz mniejsza. Leczenie niedoboru witaminy B12 może potrwać nawet kilka miesięcy,

Od zauważenia pierwszych objawów niedoboru witaminy B12  trzeba działać natychmiastowo. Szybka i dokładna diagnostyka umożliwia natychmiastowe rozpoczęcie leczenia. Nie warto zwlekać z podjęciem leczenia, ponieważ konsekwencje niedoboru witaminy B12 mogą odbić się na zdrowiu. Nie trzeba rezygnować z wegetarianizmu, ale warto zapytać dietetyka, co jeść, aby nie dopuścić do niedoboru i zachować zdrowie bez zmiany diety na mięsną.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/63297,witamina-b12

http://www.przeglad.amp.edu.pl/uploads/2016/3/295_3_48_2016.pdf

http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.agro-article-b990a79b-52dd-492f-a79d-fa6323ac14b7/c/02_Kosmider.pdf